Cukrzyca jest dolegliwością metaboliczną, która polega na tym, iż tworzenie insuliny jest za małe, a stopień glukozy (cukru) we krwi jest podniesiony. Etiologia tego jest w za niskiej reakcji tkanek organizmu na insulinę. Kolejną etiologią jest złe funkcjonowanie komórek produkujących tenże hormon. Najpopularniejsze rodzaje cukrzycy to cukrzyca rodzaju 1 oraz 2. Spośród pacjentów na cukrzycę, na typ 1 choruje 15-20% pacjentów. Blisko 80-85% wszelkich wypadków cukrzycy to cukrzyca rodzaju 2. Trzecim typem cukrzycy jest cukrzyca ciężarnych. Blisko 4% wszelkich kobiet w ciąży cierpi na cukrzycę ciężarnych. U 30-50% kobiet, u których stwierdzano cukrzycę ciężarnych, w czasu najbliższych 15 lat toczy się cukrzyca rodzaju 2.
Cukrzyca rodzaju 1 oraz rodzaju 2 – rozbieżności
Cukrzyca rodzaju 1 (zwana również cukrzycą młodzieńczą lub insulinozależną) polega na tym, iż układ odpornościowy chorego z niewyjaśnionych etiologii nie rozpoznaje komórek beta trzustki oraz traktuje je jak wrogie. Cukrzyca rodzaju 1 jest więc dolegliwością autoimmunologiczną. W efekcie wspomnianego przebiegu dochodzi do spadku wytwórczości oraz tworzenia się insuliny. Gdy uszkodzone zostaną komórki beta wysp Langerhansa trzustki, organizmowi zaczyna brakować insuliny, co doprowadza do pojawienia się symptomów cukrzycy rodzaju 1. Tempo niszczenia komórek może być silne czy wolne. Forma szybko postępująca zazwyczaj występuje u dzieci. Wolno postępująca forma cukrzycy będąca u dorosłych nosi nazwę utajonej cukrzycy autoimmunologicznej dorosłych (LADA). Wskaźnikiem podniesionego ryzyka jest zachorowanie na cukrzycę rodzaju 1 przez członka rodziny. Cukrzyca typu 1 wydaje się występować, jeśli jest coś w otoczeniu – wirus, bakteria czy element pokarmowy (np. białka mleka krowiego, białka, zbóż) stymuluje system immunologiczny do atakowania błędnie trzustki i niszczenia komórek beta. Na cukrzycę rodzaju 1 zapadają zwykle dzieci oraz młodzież, niejednokrotnie w wieku 10-12 lat i 16-19 lat. Rzadko zdarza się by tenże rodzaj cukrzycy ujawnił się w wieku dorosłym, jednak zdarzają się przypadki zachorowania w wieku powyżej 60 roku życia. Z kolei cukrzyca rodzaju 2 (cukrzyca dorosłych, insulinoniezależna) występuje w efekcie elementów takich, jak otyłość, niewielka dawka ruchu, zła dieta lub stosowanie preparatów.
Cukrzyca – leczenie
Do metod leczenia cukrzycy kwalifikuje się obecnie dietę, trening sportowy, leczenie farmakologiczne oraz edukację terapeutyczną. Obecnie niefarmakologiczne formy leczenia stawia się na równi z farmakoterapią. W pierwszych stadiach wzrostu cukrzycy są one w zupełności odpowiednie do kontrolowania glikemii. Farmakoterapia jest stosowana tylko po paru latach, jeśli zasoby endogennej insuliny ulegają wyczerpaniu. W leczeniu cukrzycy niezwykle ważną funkcję odgrywa zmiana stylów żywieniowych. Ich ważnym celem jest poprawa metabolizmu tłuszczów oraz cukrów. Poza tym przez zmianę stylów żywieniowych można powstrzymać wzrost powikłań oraz ograniczyć ryzyko wzrostu miażdżycy. Insulinoterapia w cukrzycy rodzaju 1 jest stosowana od starcie wyczerpania się rezerw trzustkowych oraz prowadzone do końca życia. Niezwykle istotne jest również modyfikowanie dawek środka w współzależności od zapotrzebowania pacjenta. Ulega ono zmianom pod wpływem innych elementów, np. zakażenia, wysiłku sportowego oraz temperatury.
